Біз "соңғы күндерде" өмір сүріп жатырмыз, немесе "Ақырзаманның кей белгілері болып жатыр" деген сөздерді жиі-жиі естіп келеміз. Осыған орай, біздерге, мұсылман ретінде иманның міндетті шарттарының бірі болған Ақырзаманның белгілерін дұрыс түсіну үшін, қайнар көздеріміз - Құран мен Сүннетке жүгінуіміз өте маңызды болып табылады.

Azan.kz сайтындағы бауырларымыз осы белгілерді талқылайтын кіші-кірім мақалалар топтамасының қазақ тіліндегі аудармаларын ұсынып отыр. Осы мақалалар мұсылмандарға пайдалы болады деп үміттеніп, Алладан баршамызға осындай қиын-қыстау заманда жәрдемін беріп, қолдауын сұраймыз.

Әбу Әли Ашғари

Қиямет күнінің белгілері. Қиямет қайымға иман - Әбу Әли Ашғари (1 дәріс)

Біздің заманымыз тарихтың соңғы демі – адамзат өркениетінің соңғы демі болып танылған. Үрейлі долылық күшіне енуде: философтар рухани байлық және мінез- құлықтың азғындалуын болжап жатса, саясаткерлер – әлемдегі фашистік режим жайлы айтуда, ал экономистер болса – жаһандық экономикалық дағдарысты айтуда.

Қиямет қайым бір қадам жақын тұрғанын барлығы да бір ауыздан мойындауда: құлдық дәуір кезінде құрылған елдер құлдырай бастады, ал қалғандары әлсіреп, жойылуға шақ қалып тұр.

Сондықтан да Қиямет күнінің жақын қалғанын сезіну ащы болып, үлкен-үлкен орталарды толғандыра түсуде. Біз үшін, яғни иман еткен жандар үшін адамзат тарихының аяқталуы біздің ақидамыздың әрі дүниетанымымыздың бір бөлігі.

Алла Тағала былай деген:

لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَـٰكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّـهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ

Мағынасы: «Жүздеріңді шығысқа, батысқа жөнелту бір игілік емес. Бірақ кім Аллаға, ақырет күніне, періштелерге, кітаптарға, пайғамбарларға иман келтірсе және жақындарына, жетімдерге, міскіндерге, жолда қалғандарға, қайыршыларға және құл азат етуге жақсы көре отырып, мал сарып қылса әрі намазды толық орындап, зекет берсе, өзара байласқан уәдесін орындаушы, таршылықта, қиыншылықта және соғыс кезінде сабыр етуші болса, міне солар шыншылдар әрі солар тақуалар» (Бақара сүресі, 177 аят)

Қиямет күнінің азаптары жайлы айтылған көптеген аяттар бар, оларға ешқандай да күмән жоқ.

Алайда, қазіргі таңда бүкіл әлемге американдық мәдениет кең тарап кеткендіктен мұсылмандар да Қиямет қайым жайлы әртүрлі фильмдерді көруде. Сондықтан да көпшіліктің түсінігіндегі Қиямет, заманауи масс-медианың негізінде қалыптасуда.

Мұсылмандарға батыстың режиссерлары мазақ қылып түсірген фильмдерді көруге мүлде болмайды. Дни сюжеттерді қамтыған фильмдер батыстықтар үшін «дінді ой елегінен қайта өткізіу» болса, біз үшін бұл дәлелді талап ететін ақида болып қалады.

Ал қазыр Махдидің келуі жайлы және өзге де белгілер жиі айтылуда сол себепті біз мақаламызды Қиямет күнінің белгілері жайлы Құран мен Сүннетке сәйкес, сүннет ғалымдарының түсінігінде баяндап беруден бастауды жөн көрдік.

Қиямет күніне иман және тақуалық

Біздің сеніміміздің маңызды бір бөлігі – Қиямет күніне иман келтіру.

Осы сенім ғана кез келген адамды шынай тақуа әрі көркем мінезді ете алады. Ешқандай адамның қолымен жасалған заңдары олай өзгерте алмасы анық, себебі олар жартылай ғана әділдікке құралған. Ешкім, ешқашан да қандай жағдай болмасын, әлде кімнің әділ жолмен сотталғанын немесе босатылғанын толық сеніммен айта алмайды, себебі бір адамның жүрегіндегі нәрсе өзге адамға мәлім емес, сондықтан да кемел әділдік пен ақиқат тек қана Иләһи бола алады.

Иләһи әділдік алдындағы беретін есебін ойлайтын адамның өмірі мен адами жүйені алдауға болатынын білетін адамның өмірлерінде үнемі үлкен айырмашылық байқалып тұрады. Алла Тағала Өзінің иман еткен құлдарына Өзімен кездесуге не нәрсе дайындау керектігіне былай деп кеңес береді:

وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَىٰ

Мағынасы: «...Және азық алыңдар. Негізінде азықтың жақсысы тақуалық. «Әй ақыл иелері! Менен ғана қорқыңдар» (Бақара сүресі, 197 аят)

Сондықтан да имам Ғазали өзінің көптеген еңбектерінде өзімен бірге мәңгілікке алып кету үшін сауапты амалдар жинаған адам ғана ақылды деп жазады.

Есеп күніне сенбейтін адамдар осы өмірге байланып, оны ұзартқылары келеді, олар жайлы Алла Тағала былай деп айтқан:

قَالُوا إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ

Мағынасы: «Олар: «Дүние тіршілігімізден басқа ешбір өмір жоқ. Тағы бір қайта тірілуші емеспіз» деді» (Әнғам сүресі, 29 аят)

Осылайша олар өзгелерді тонап әрі өзге халықтарды құрту арқылы дүние жинап жатқандарын екіжүзділікпен «әділдік» деп атауда.

Және де, Алла Тағала бұл адамдар жайында былай дейді:

وَلَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَىٰ حَيَاةٍ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا ۚ يَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ وَمَا هُوَ بِمُزَحْزِحِهِ مِنَ الْعَذَابِ أَن يُعَمَّرَ ۗ وَاللَّـهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ

Мағынасы: «Яһудилердің жалпы адамдардан да мүшріктерден де тіршілікке (ұзын өмірге) тым құмар екенін көресің. Олардың әрбіреуі мың жыл өмір сүруді арман етеді. Алайда, өмір оны азаптан арашаламайды. Алла олардың істегендерін толық көруші» (Бақара сүресі, 96 аят).

Бұл жағдай біздің заманымызда да орын алып отырғанын көреміз және де, әртүрлі ойшылдар Қиямет күініне иманды өздерін үмітпен алдаусырататын әлсіздер мен ғаріп жандарға қысым көрсетушілер ақырғы өмірде жазаға тартылады деп шығаруда. Бірақ асылында, олардың мұсылмандарды мазақтаулары – өздері істеген қылмыстары мен көрсеткен қысымдарынан туған қорқыныштың жасырын түрі.

Қиямет қайымның белгілерінің біздің заманымызда да көрініс табуының мәні- Ақыреттің мәңгілік екендігіне бір дәлел. Белгілерін көре тұрса да сенбей, жоққа шығарушылар көп болса да, бұл анық белгілер.

Әбу Әли әл-Әшғари

____________________
Орыс тілінен аударған Azan.kz
Annisa-today.ru

Біз "соңғы күндерде" өмір сүріп жатырмыз, немесе "Ақырзаманның кей белгілері болып жатыр" деген сөздерді жиі-жиі естіп келеміз. Осыған орай, біздерге, мұсылман ретінде иманның міндетті шарттарының бірі болған Ақырзаманның белгілерін дұрыс түсіну үшін, қайнар көздеріміз - Құран мен Сүннетке жүгінуіміз өте маңызды болып табылады.

Azan.kz сайтындағы бауырларымыз осы белгілерді талқылайтын кіші-кірім мақалалар топтамасының қазақ тіліндегі аудармаларын ұсынып отыр. Осы мақалалар мұсылмандарға пайдалы болады деп үміттеніп, Алладан баршамызға осындай қиын-қыстау заманда жәрдемін беріп, қолдауын сұраймыз.

Әбу Әли Ашғари

Қиямет күнінің белгілері. Қиямет қайымға иман - Әбу Әли Ашғари (1 дәріс)

Біздің заманымыз тарихтың соңғы демі – адамзат өркениетінің соңғы демі болып танылған. Үрейлі долылық күшіне енуде: философтар рухани байлық және мінез- құлықтың азғындалуын болжап жатса, саясаткерлер – әлемдегі фашистік режим жайлы айтуда, ал экономистер болса – жаһандық экономикалық дағдарысты айтуда.

Қиямет қайым бір қадам жақын тұрғанын барлығы да бір ауыздан мойындауда: құлдық дәуір кезінде құрылған елдер құлдырай бастады, ал қалғандары әлсіреп, жойылуға шақ қалып тұр.

Сондықтан да Қиямет күнінің жақын қалғанын сезіну ащы болып, үлкен-үлкен орталарды толғандыра түсуде. Біз үшін, яғни иман еткен жандар үшін адамзат тарихының аяқталуы біздің ақидамыздың әрі дүниетанымымыздың бір бөлігі.

Алла Тағала былай деген:

لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَـٰكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّـهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ

Мағынасы: «Жүздеріңді шығысқа, батысқа жөнелту бір игілік емес. Бірақ кім Аллаға, ақырет күніне, періштелерге, кітаптарға, пайғамбарларға иман келтірсе және жақындарына, жетімдерге, міскіндерге, жолда қалғандарға, қайыршыларға және құл азат етуге жақсы көре отырып, мал сарып қылса әрі намазды толық орындап, зекет берсе, өзара байласқан уәдесін орындаушы, таршылықта, қиыншылықта және соғыс кезінде сабыр етуші болса, міне солар шыншылдар әрі солар тақуалар» (Бақара сүресі, 177 аят)

Қиямет күнінің азаптары жайлы айтылған көптеген аяттар бар, оларға ешқандай да күмән жоқ.

Алайда, қазіргі таңда бүкіл әлемге американдық мәдениет кең тарап кеткендіктен мұсылмандар да Қиямет қайым жайлы әртүрлі фильмдерді көруде. Сондықтан да көпшіліктің түсінігіндегі Қиямет, заманауи масс-медианың негізінде қалыптасуда.

Мұсылмандарға батыстың режиссерлары мазақ қылып түсірген фильмдерді көруге мүлде болмайды. Дни сюжеттерді қамтыған фильмдер батыстықтар үшін «дінді ой елегінен қайта өткізіу» болса, біз үшін бұл дәлелді талап ететін ақида болып қалады.

Ал қазыр Махдидің келуі жайлы және өзге де белгілер жиі айтылуда сол себепті біз мақаламызды Қиямет күнінің белгілері жайлы Құран мен Сүннетке сәйкес, сүннет ғалымдарының түсінігінде баяндап беруден бастауды жөн көрдік.

Қиямет күніне иман және тақуалық

Біздің сеніміміздің маңызды бір бөлігі – Қиямет күніне иман келтіру.

Осы сенім ғана кез келген адамды шынай тақуа әрі көркем мінезді ете алады. Ешқандай адамның қолымен жасалған заңдары олай өзгерте алмасы анық, себебі олар жартылай ғана әділдікке құралған. Ешкім, ешқашан да қандай жағдай болмасын, әлде кімнің әділ жолмен сотталғанын немесе босатылғанын толық сеніммен айта алмайды, себебі бір адамның жүрегіндегі нәрсе өзге адамға мәлім емес, сондықтан да кемел әділдік пен ақиқат тек қана Иләһи бола алады.

Иләһи әділдік алдындағы беретін есебін ойлайтын адамның өмірі мен адами жүйені алдауға болатынын білетін адамның өмірлерінде үнемі үлкен айырмашылық байқалып тұрады. Алла Тағала Өзінің иман еткен құлдарына Өзімен кездесуге не нәрсе дайындау керектігіне былай деп кеңес береді:

وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَىٰ

Мағынасы: «...Және азық алыңдар. Негізінде азықтың жақсысы тақуалық. «Әй ақыл иелері! Менен ғана қорқыңдар» (Бақара сүресі, 197 аят)

Сондықтан да имам Ғазали өзінің көптеген еңбектерінде өзімен бірге мәңгілікке алып кету үшін сауапты амалдар жинаған адам ғана ақылды деп жазады.

Есеп күніне сенбейтін адамдар осы өмірге байланып, оны ұзартқылары келеді, олар жайлы Алла Тағала былай деп айтқан:

قَالُوا إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ

Мағынасы: «Олар: «Дүние тіршілігімізден басқа ешбір өмір жоқ. Тағы бір қайта тірілуші емеспіз» деді» (Әнғам сүресі, 29 аят)

Осылайша олар өзгелерді тонап әрі өзге халықтарды құрту арқылы дүние жинап жатқандарын екіжүзділікпен «әділдік» деп атауда.

Және де, Алла Тағала бұл адамдар жайында былай дейді:

وَلَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَىٰ حَيَاةٍ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا ۚ يَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ وَمَا هُوَ بِمُزَحْزِحِهِ مِنَ الْعَذَابِ أَن يُعَمَّرَ ۗ وَاللَّـهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ

Мағынасы: «Яһудилердің жалпы адамдардан да мүшріктерден де тіршілікке (ұзын өмірге) тым құмар екенін көресің. Олардың әрбіреуі мың жыл өмір сүруді арман етеді. Алайда, өмір оны азаптан арашаламайды. Алла олардың істегендерін толық көруші» (Бақара сүресі, 96 аят).

Бұл жағдай біздің заманымызда да орын алып отырғанын көреміз және де, әртүрлі ойшылдар Қиямет күініне иманды өздерін үмітпен алдаусырататын әлсіздер мен ғаріп жандарға қысым көрсетушілер ақырғы өмірде жазаға тартылады деп шығаруда. Бірақ асылында, олардың мұсылмандарды мазақтаулары – өздері істеген қылмыстары мен көрсеткен қысымдарынан туған қорқыныштың жасырын түрі.

Қиямет қайымның белгілерінің біздің заманымызда да көрініс табуының мәні- Ақыреттің мәңгілік екендігіне бір дәлел. Белгілерін көре тұрса да сенбей, жоққа шығарушылар көп болса да, бұл анық белгілер.

Әбу Әли әл-Әшғари

____________________
Орыс тілінен аударған Azan.kz
Annisa-today.ru

Жақында Қостанай облыстық «Марал ишан» мешітінде ҚМДБ-ның Қостанай облысындағы өкіл имамы Асылхан қажы Түсіпбектің төрағалық етуімен жиын болып өтті. Оған аудандар мен қалалардың бас имамдары қатысты.

Өткен жыл өңірдегі мешіт имамдары мен дін қызметкерлері үшін жемісті болды. Облыста шәкірт дайындау, діни мерекелерді тиісті деңгейде ұйымдастыру және басқа да тындырылған жұмыстар аз емес.

Әрине, бұл атқарылған істерді облыстың бас имамы өз сөзінде жан-жақты айтып өтті. Бұл басқосуда үстіміздегі жылы жүзеге асырылатын жұмыс жоспарлары айқындалды. Осы арада сөзіміз нақты болу үшін соның бірқатарына тоқтала кетелік.

Мәселен, биыл облыстағы барлық мешіттердің жанындағы сауат ашу курстары барынша жанданады. Онда жауапты адамдар бекітіліп, әрбір апта сайын есеп беріп тұрады. Сондай-ақ имамдар қайырымдылық іс-шараларын ұйымдастырып, көмекке мұқтаж жандарға тұрақты түрде қол ұшын беру секілді ізгі мақсаттағы жұмыстар жалғасын таба береді.

Сонымен қатар имамдардың алдында тұрған үлкен ауқымды міндет яғни ислам дініне зардабын тигізетін теріс ағымдардың алдын алу, экстремизмге тосқауыл қою секілді маңызды жұмыстарды атқару жайы да нақтыланды.

Дін қайраткерлері де салауатты өмір салтына бұрынғыша ерекше көңіл бөледі. Осы игі мақсатта түрлі ойындар ұйымдастырып, бұқара арасында насихат жұмыстары күшейтіледі. ҚМДБ-ның барлық аймақтардағы өкілдіктердің алдына қойған үлкен мақсаттарыдың бірегейі - шәкірт дайындау болып табылады.

Сол себептен еліміздегі діни медреселер мен Нұр-Мубарак ислам мәдениеті университетіне барлық аудандар мен қалалардан талапты шәкірттерді оқыту да дәстүрге айналады.

Көпшілікке мәлім, халықпен жұмыс істеу де имамдардан біліктілікті, жоғары мәдениетті, іскерлікті қажет ететіндігі даусыз. Сондықтан әрбір мешіттерге келіп түскен азаматтардың хаттарына мүмкіндігінше толыққанды жауап беру басты назарда ұсталады.

Жастар біздің болашағымыз. Сондықтан аудандар мен қалалардағы әкімдіктердің ішкі саясат бөлімдерімен үгіт-насихат жұмыстарын жандандырып, жігіттер мен қыздарды имандылыққа, Отанды сүюге, патриоттыққа шақыру жолында тың ізденістер жасай беретін болады.

Қазіргі таңда имамдар еліміздің Бас мүфтиі талап етіп отырғандай, әдеп пен парасаттылықты жоғары қойып, қалың жұртшылықты имандылыққа, ізгілікке баулу мақсатында ай сайын ғибратқа толы мақала жазу да жүктелді.

Қой жылы қазақ халқы үшін берекелі жыл болатындығына нық сенімдіміз. Дін

қайраткерлері мешіттерде Мәуліт меркесін жоғары деңгейде ұйымдастырып, дініміз бен дәстүрімізге айрықша назар аудара береді деген үміттемін, - дейді ҚМДБ-ның Қостанай облысындағы өкіл имамы Асылхан қажы Түсіпбек бізбен болған әңгімесінде.

ҚМДБ – ның Қостанай облысы бойынша
өкілдігінің баспасөз қызметі

Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының делегациясы 7 қаңтар күні Анкара қаласына келіп жетті. Анкара қаласында Түркия Республикасы Дін істері басқарма басшының орынбасары Кемал Иылмаздың қабылдауында болып, екі ел арасындағы оқу-ағарту саласындағы маңызды мәселелерді талқылады. Кемал мырза Қазақстан Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің соңғы съезіне қатысқандығын, қазақ елінің қазіргі таңдағы қарқынды дамуы мен прогрессивті қадамдарына қызыға қарайтындығын, Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевты әлемдік деңгейде айрықша беделді саясаткер, түркі дүниесінің жетекшісі, рухани көшбасышысы санайтынын жеткізді. Ол дін саласындағы кез-келген ортақ істерді бірлесіп шешуге дайын екендігін айтты. Сонымен қатар, делегация мүшелері Түркия Диянат істерінің Сыртқы істер бөлімінің директоры профессор Халифе Кескин мырзамен кездесті. Ол дүние жүзіндегі мұсылман елдеріне жасап жатқан көмектері мен Еуропа елдеріне екі мың мешіт салдырып, әлемнің түкпір-түкпіріне дін қызметкерлерін жіберіп жатқандығы туралы кеңінен әңгімеледі. Сөз орайында Түркістан қаласында салынып жатқан үлкен мешіттің құрылысы аяқталып, көктемде екі ел басшыларының қатысуымен ашылуын тағатсыздана күтіп отырғандықтарын айтты. Делегация мүшелері Түркиядағы Құран басып шығару ісіне жауапты арнайы комиссия жетекшісімен кездесіп, жұмыстарымен танысты.

Түстен кейін Анкара университеті Илахият факультетінің басшылары және ғалымдарымен кездесулер өтті. Кездесу барысында, университет басшылары екі ел университеттерінің арасында тығыз қарым-қатынас орнатуға қызығушылықтарын білдіріп, ғылыми салада ортақ жобалар мен халықаралық конференцияларға ғылыми тұрғыдан қолдау көрсетуге дайын екендіктерін жеткізді. ҚМДБ-ның үстіміздегі жылды «Имам Ағзам Әбу Ханифа жылы» ретінде жариялағанынан хабардар екендіктерін, оның өте орынды қадам екендігін, сол арқылы күллі мұсылман түркі жұртшылығына ортақ діни құндылықтарды кең насихаттауға үлкен күш салу керектігін, сол салада да көмектесуге дайын екендіктерін жеткізді.

Іс-сапар барысында ТР Премьер-Министрлігіне қарайтын «Шет елдердегі түріктер және туысқан халықтар басқармасының» мәдени және қоғамдық қатынастар департаменті бөлімінің бастығы Мурат Гүрбузбен кездесу өтті. Ол жылына Қазақстаннан өтініш білдірген жүз отыздай студентті Түркияның алдыңғы қатарлы университеттеріне орналастырып, оларға стипендия тағайындайтындықтарын жеткізді. Магистратура және докторантурада оқитындарға да стипендия беретіндіктерін айтты. Делгация мүшелері еліміздің дін саласында оқимын деген жастарға көбірек гранттар бөлініп, қолғабыс ету туралы ұсыныс айтты. Мурат Гүрбуз бұл ұсынысты қуана қолдайтындықтарын жеткізіп, тек қана студент, магистрант, докторанттар ғана емес, Нұр-Мүбарак университеті мен медреселердегі білікті ұстаздар мен дін саласындағы ғылыми зерттеулерді қолдауға қатысты көптеген жобалардың бар екенін де айрықша атап өтті.

muftyat.kz

Қостанай аудандық «Маңдай батыр» мешітінің бас имамы Азамат Мырзақанов жалпы ислам дінін насихаттау мақсатында қыруар жұмыстар атқарып жатыр.

Осы сөзіміз нақты болу үшін деректер мен дәйектер келтіре кетелік. Жақында ол Затобол кентіндегі Қостанай облыстық наркологиялық диспансерінің бөлімшесінде болып, ондағы маскүнемдіктен емделіп жатқан аурулар арасында өзекті тақырыпқа әңгіме өткізді.

Жалпы ішімдік атадан қалған ас емес екендігі белгілі. Сондықтан Азамат Серікбайұлы бұл жүздесуде маскүнемдіктің зияндығы және ислам дінінің кез-келген азаматты ізгілікке тәрбиелеудегі алатын орнына жан-жақты тоқталды.

Аталмыш мешіт қызметкерлері алдағы уақытта қандастарымызды жаман әдеттерден жирендіретін өзекті тақырыптарда кездесулер өткізе бермек.

ҚМДБ – ның Қостанай облысы бойынша
өкілдігінің баспасөз қызметкерлері