Ұмытылмас тағылымды жүздесулер немесе Республикалық ақпараттық-насихат тобы Қостанай өңірінде болды

Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Ержан қажы Маямеров жалпы діни ағарту жұмыстарына айрықша назар аударып жатқаны белгілі. Оның нақты нәтижелері де қалың жұртшылыққа аян.

Осы мақсатта үстіміздегі жылдың наурыз айының алғашқы жартысында аталған басқарманың жанынан құрылған Республикалық ақпараттық- насихат тобы Қостанай облысында болды. Оларға облыстың бас имамы Асылхан Мұханбетжанұлы жұмысты алаңсыз атқарулары үшін қолайлы жағдайдың бәрін де жасады.

Аталмыш топтың құрамындағы Нұрмухаммед Иминов пен Жасұлан Жүсіпбеков өздерінің алғашқы жүздесуін облыстық «Марал ишан» мешітінде жамағатпен кездесуден бастады. Жиналған қауым қос дін жолында жүрген азаматтың уағыздарын ұйып тыңдап, көп жайды көңілге түйді.

Содан кейін олар Қостанай қаласындағы УК-161/2 түрмесінде жазасын өтеп жатқандармен жүздесті. Онда «Экстремизмді, терроризмді Ислам діні қолдамайды» деген тақырыпта әңгіме өрбітті. Басқосуда тағылымды әңгімелер айтылды.

Сонымен қатар, Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университетінде қос тілде ұйымдастырылған жиынға еліміздің болашағы студент жастары қатысты. Мұнда әңгімеге негізінен «Ұлтаралық-дінаралық татулық» тақырыбы өзек болды. Кәзіргі таңдағы аса маңызды мәселе жұртшылықтың дүниетанымдарын кеңейтуге өзінің ықпалын тигізді.

Осы аталғандармен қатар облыс орталығымен іргелес жатқан Қонай ауылындағы вахаббистік бағыттағы азаматпен кездесудің де тәрбиелік жағы мол болғандығы даусыз. Онда РАНТ мүшелері «Мазхаб ұстанудың ерекшелігі» жөнінде тебірене сөз сөйледі.

Топ мүшелері облыс орталығындағы көрермендерге белгілі «Алау», «Қазақстан - Қостанай» телеарналарында сөйлеген сөздері де жергілікті халық ұзақ уақыт ұмытпайтындай деңгейде ұйымдастырылды. Онда «Адал өнім» және «Дінаралық татулық, елдің бейбітшілігі» жайлы сөз қозғалды.

Сондай –ақ облыстық «Марал ишан» мешітіндегі «Пайғамбарымыздың сүннет жолы», «Фитна шығару дінде тыйым салынған» тақырыптарындағы уағыздарда аса тартымдылығымен көпшілікке ой салды.

Кеңшілер шаһары яғни, Рудный қалалық «Нұр» мешітіндегі және Қостанай облыстық ішкі істер департаменті қызметкерлерімен ұйымдастырылған «Сүннет ораза ұстаған мұсылманға орталық мешіттен ауыз ашар беріледі және уағыз-насихат айтылады», «Экстремизм, терроризм, вахаббистік теріс жол» секілді өзекті мәселелер арқау болған кездесулерде де қатысқан қауым мол мағлұмат алды.

Алматыдан келген ақпараттық-насихат тобының мүшелері сапарларының соңғы күнінде өңірдегі қала, аудан, ауыл имамдарымен семинар өткізді. Мұнда да көрнекті дін қайраткерлері тебірене сөз сөйлеп, дін жолында жүрген азаматтарға «Теріс ағымдармен күресу жолдары» тақырыбында күнделікті қызметтерінде пайдасын тигізер әңгіме қозғады.

ҚМДБ-ның Қостанай облысы
бойынша баспасөз қызметі

Қостанай облысы, Ұзынкөл аудандық «Балықты» мешітінің бас имамы Есенкелді қажы Ажмахан өмір өткелдерінен өткен ақ жаулықты аналарымызға құрмет көрсетуді дәстүрге айналдырған. Осы сөзіміздің нақты дәлелі ретінде киелі орынға 200-ге жуық жүрегі нәзік аяулы жандардың басын қосты. Олардың Социолистік Еңбек ері Кәмшат қажы Дөненбаева және алтын алқа, күміс алқа иегерлері, өзге де ұлттың өкілдері бар.

Сондай-ақ бұл кездесуге аудан орталығымен іргелес жатқан Есмырза ауылының ғасырға толған тұрғыны Күлкен әжеміз арнайы шақырылды.

Онда жүз жасқа толған қарт анамызға сый-сияпат жасалды.

Осы салтанатта аудандағы мәдениет үйінің өнерпаздары мың бұралған би билеп әннен шашу шашты. Барлық жиналған аналарымызға, апаларымызға да сыйлықтар тапсырылды.

Басқосуда Есмырза ауылынан келген әжеміз Күлкен осынау жыйынды жоғары деңгейде ұйымдастырған аудан басшыларына, мешіттің бас имамына және басқа да жүрегі жомарт азаматтарға шынайы алғысын білдіріп, ақ батасын берді.

О. Жабайтегі

Облыс орталығымен іргелес жатқан Рудный шаһарындағы «Нұр» мешітінің бас имамы Сейіт қажы Нұрқанов ізденімпаз азамат. Ол киелі орынның жанындағы діни сауат ашу курстарының және жамағатқа айтылар уағыз-насихаттың жүйелі жүргізілуіне аса мұқияттылықпен қарайды. Сондықтан да әрбір дәріске жете назар аударады.

Сонымен қатар бұл мешітте күнделікті ақшам және құфтан намаздарынан кейін жамағатқа найб имамдар тарапынан түрлі тақырыптарда уағыз-насихаттардың тейісті деңгейде атқарылуына да ерекше көңіл бөледі.

Осы аталғандармен қатар аталған мешіттің бас имамы Сейіт қажының тікелей қолдауымен діни сауат ашу курстарында оқып жатқан үш үздік шәкірт Қостанай облыстық Марал ишан мешітіне барып, Түркия елінен келген ардақты ұстаз Нұх Темиржидің өткізген дәрісіне де қатысты. Білікті маман талапкерлердің біліміне зейін қойды.

Дәріс сонында өз саласының білгірі танымал ұстаз шәкірттерге діни ілім алудың артықшылықтары туралы уағыз айтып оларға оқуда жоғары табыстарға жетуге байланысты өзінің шынайы тілектерін білдірді.

ҚМДБ-ның Қостанай облысы
бойынша баспасөз қызметі

Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы хазреттің тапсырмасымен мешіт жамағаттарын оқыту жұмыстары бізде жақсы жолға қойылған.

Осы арада нақты деректерге сүйенгеніміз жөн. Жақында ғана Рудный қалалық «Нұр» мешітінде діни сауат ашу курсында оқып жатқан шәкірттермен найб имам Саят Серікұлы «Білім оқып, жарысайық» деген тақырып бөйынша жиналыс өткізді.

Онда Бас мүфтидің үстіміздегі жылда «Дін мен дәстүр» жылы деп жариялағаны жан-жақты түсіндірілді.

Әдет-ғұрыптың, салт-дәстүрдің қазақ халқының өмірінде, бала тәрбиесінде, жалпы қоғамдағы рөлі қаншалықты маңызды екені жайында айтылды.

Жоғарыда аталған мешітте өткен жылдың қыркүйек айынан бастап, қазіргі уақытқа дейін діни сауат ашу курсында оқып жатқан төрт шәкіртіміз Қасиетті Құранның Кәрімнің 30-шы парасын аяқтауға жақындап қалды.

Діни сауат ашу курсының мақсаты - жастарды иман¬дылыққа тәрбиелеу, қоғамдағы түрлі жат қы¬лықтардан бойларын аулақ ұстауларына, діни сауа¬тының барынша артуына септіктерін тигізу.

Курста оқып жатқан балалар тек діни дәріс тыңдап қана қоймайды, спортпен де шұғылдануларына қолайлы жағдайлар туғызылған.

Құрметті Рудный қаласының тұрғындары және қонақтары!
Рудный қалалық «Нұр» мешіті діни сауат ашу курсына шақырады!
РУДНЫЙ ҚАЛАЛЫҚ «НҰР» МЕШІТІНДЕ ӨТЕТІН ДІНИ САУАТ АШУ КУРСЫНЫҢ САБАҚТАР КЕСТЕСІ ( ЕРЛЕРГЕ)

Рудный қалалық «Нұр» мешіті байланыс тел: 8 (71431) 46232, 45172.

ҚМДБ-ның Қостанай облысы
бойынша баспасөз қызметі

Меңдіқара аудандық Зұлқарнайұлы Мұса қажы мешітінің бас имамы Ерік Ыбырай мейірімді азаматтардың бірі. Қолынан келгенше көмекке мұқтаж жандарға жаңашыр болуды өзінің басты парызы санайды.

Осы сөзіміздің жарқын дәлелі ретінде белгілі дін қайраткері мешіт қызыметкерлерімен бірге төрт перзентіне тірек болып отырған аудан тұрғыны Серік Кәкімжановтың отбасына арнайы барып, киелі орынның атынан үш түкті кілемді тапсырды. Сондай-ақ балдырғандарға да сыйлық беруді ұмытпады.

-Мына кілемдерді әкелгеніміз балалар жылы, жұмсақ төсеніштің үстінде емін-еркін ойнасын деген ниетпен туып отыр. Сізге Алла тағала күш-қуат берсін, осы балапандарыңыздың қуанышына бөлене беріңіз – деді ауданның бас имамы Ерік Ыбырай.

Отағасы мен жүздері бал-бұл жанған балдырғандар да өздеріне қамқорлық білдірген азаматтарға шынайы алғыстарын білдірді.

Қымбат Нағашыбай
Меңдіқара ауданы, Қостанай облысы

Құрметті оқырман! Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы еліміздің мұсылман қауымы үшін 2014 жыл – «Дін мен дәстүр» жылы деп жариялады. Осыған орай, ҚМДБ-ның уағыз-насихат және ғаламтормен жұмыс бөлімі мен ҚМДБ-ның muftyat.kz ресми сайты шығармашылық бәйге жариялайды!

Шығармалар сайысының тақырыбы: «Ислам және дәстүр».

1-ші орын – 250 000 тг.

2-ші орын – 150 000 тг.

3-ші орын – 75 000 тг.

Сайысқа қатысу тегін әрі жас мөлшеріне шектеу қойылмайды.

Сайыс жеңімпазын халық және арнайы әділқазылар алқасы анықтайды. Келіп түскен материалдар 1 күннің ішінде арнайы тағайындалған сарапшылардың сараптамасынан өтіп, төменде көрсетілген шарттарға сәйкес келген жағдайда, материалды үміткер шығарма ретінде сайтымызда жариялап отыратын боламыз. Жарияланған уақыттан бастап халықтың дауыс беруі жүзеге асырылады.

Шығармаларды қабылдау 5 наурыз бен 15 сәуір аралығында жүргізіледі. Сайыс қорытындысы 18 сәуір күні белгілі болады. Жеңімпазды анықтау барысында сайт оқырмандарының да дауысы есептеліп, әділ қазылар алқасының шешіміне әсер ететін болады. Дауыс беру тек muftyat.kz сайтында жарық көрген шығарма жанында орналасқан «ұнайды» немесе «ұнамайды» тетіктерін басу арқылы ғана жүзеге асырылады.

Шығармаларға қойылатын талаптар:

Шығарманың көшірме (плагиат) болмауы шарт, яғни бөгде автордың ойын немесе оқиға желісіне ұқсас жазылған болса, сайысқа қабылданбайды. Егер бұрын жарияланған шығарма болса, алғашқы дереккөзді көрсетуі міндетті.

Дін мен дәстүрдің сабақтастығы әр қырынан жан-жақты ашылуы қажет.

Шығарманың мәтіні қатесіз әрі сөйлем құрылысы дұрыс болуы шарт.

Дінаралық немесе ұлтаралық араздық тудыратын шығармалар қабылданбайды.

Шығарма көлемі А4 көлеміндегі 3 бет пен 5 беттің арасында болуы қажет.

Мәтінге мән бере түсу үшін әрбір автор көлемі 40 кб аспайтын фотосурет қолдануына болады.

Сайысқа қатысушылар өз шығармаларын This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. электронды жәшігіне жолдауы керек.

Ескерту:

1. Әділқазылар алқасы өз шешімдері үшін түсіндірме беруге міндеттелмейді.

2. Сайысқа қабылданған шығармалар авторларға қайтарып берілмейді.

3. Сайысқа жіберілген шығармаларды қолдану құқығы muftyat.kz сайтына тиесілі болады.

4. Muftyat.kz сайты жарияланар шығармаларды өңдеуге немесе түзетуге құқылы болып есептеледі.

Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы қайырымдылық жасау, көмекке мұқтаж жандарға көмек көрсету мәселесіне ерекше көңіл бөліп келеді.

Осыған орай Қостанай облысына қарасты Рудный қалалық «Нұр» мешіті қызметкерлері шаһардағы «Қарттар мен мүгедектерге арналған №2 интернат үйі»-де болды. Сөйтіп ондағы аға буын өкілдерімен жүздесті.

Қаладағы бір мұсылман бауырымыздың демеушілігімен екі қап тәтті нан (пряник) табыс етілді. Интернат үйінің ұжымы мешіт қызметкерлерімен қайырымдылық көмегін көрсеткен азаматқа дән риза болды.

Қайырымдылық- адам бойындағы ең ізгі қасиеттердің бірі. Сондықтан өзім басшылық ететін мешіт қызметкерлері алдағы уақытта да көмекке мұқтаж жандарға қолдан келген көмегін беруге ат салыса береді- дейді бас имам Сейіт Нұрқанов.

ҚМДБ-ның Қостанай облысы
бойынша баспасөз қызметі

Жақында Қостанай облыстық Марал ишан мешітінде көпке тағылым боларлық оқиға орын алды. 25 жасар сыған азаматы Андрей Бартасинский өз еркімен аталған парасат ордасына келіп, Ислам дінін қабылдағысы келетіндігін білдірді.

Оны найб имам Бақытжан қажы Икрам жылы жүзбен қарсы алып арамызда тұрып жатқан жігіттің өтінішін дер кезінде орындады. Оған азан шақырып, Мұхаммед есімін берді.

Бұл Мұхаммедтің бір ерекше тағылым алар қыры тек Ислам дінің қабылдап ғана қойған жоқ, қазір бес уақыт намаз оқиды. Мешітке жиі келіп, аталған дін туралы білмегенің сұраудан жалықпайды.

- Иә, мен сыған азаматы Андрейдің тілегін қабыл алдым. Оның Ислам дініне деген шынайы ықыласы бәрімізді де тәнті етті. Бір ғажабы, Қостанай өңірінде де өзге ұлттардың арасында да осындай кісілердің жылдан-жылға қатары көбейіп келе жатыр,- дейді облыстық мешіттің найб имамы Бақытжан қажы Икрам.

О. Жабайтегі

Қостанай облыстық Марал ишан мешітінң найб имамы Бақытжан Икрамның есімі өңірге терең білімді, ұйымдастырушылық қабілеті жоғары дін қайраткері ретінде мәлім.

Ол жуырда Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті психология факультетінің казақ-орыс бөлімінің 4 курс студенттерімен және ғалым әрі ұстаз Лилия Вагановна Саркисянмен мешітте кездесу өткізді.

Мешітке келген қонақтарға «Неке және отбасы» тақырыбында уағыз айтты. Әрбір адамның өмірінде бұл қозғалып отырған мәселенің аса маңызды екендігіне тоқталды.

Сондай-ақ найб имам жуырда облыс орталығындағы құрылыс колледжінде де болды. Ол мұнда білім алып жатқан шәкірттермен жүздесті. Орыс тілінде дін аралық татулық жөнінде әңгіме етті. Көптеген қойылған сұрақтарға нақты жауап берді.

О. Жабайтегі

Дін мен дәстүрдің қоғамдағы алатын орны жоғары, ұлттық құндылықтар дұрыс қалыптасу үшін де атқарар маңызы өте зор. Дін – адамдық ізгі қасиеттерімізді асқақтатса, салт-дәстүр – ұлт болып қалыптасуымыз үшін қажет.

Әр халықтың өзіне тән, қоғамның дамуына байланысты ерекшеліктері болады. Мәселен, еліміздің ұлан-байтақ жерді алып жатуының өзі ғасырлар бойы халқымыздың бойындағы, батырлық пен ерлік дәстүрін тудырған. Қазақ – ұлттық дәстүрге ерекше мән беретін халық.

Дәстүр – ұлтты рухани жандандырып, оның ішкі және сыртқы келбетін өрнектеп, көрсетіп тұратын сипаттар. Дін мен дәстүр – қашанда бір-бірімен сабақтас ұғым. Екеуі егіз тақырып десек те болғандай.

Дін бар жерде дәстүр, дәстүр бар жерде дін де бар деп айтуға болады. Алла тағала құранда: «Кешірімді бол, ғұрыпқа жақсылыққа бұйыр және надандардан жырақ бол» - деп әмір етеді. Ғұрып дегеніміз бір қоғамда қалыптасқан жағымды әрі қайырлы іс. Демек, Алла тағала жоғарыдағы аяттарда қоғамда жағымды жағдайларды қалыптастырып, оларды негізге алуға әмір етіп тұр.

Ислам діні әрбір халықтың, ұлттың өзіндік құндылықтары және ерекшеліктері – әдет-ғұрпына ерекше көңіл бөлген. Сондықтан ислам ғұламалары әдет-ғұрып мәселесін талдап, оның өзін жеке бір тақырып етіп зерттеген. Дәстүрге теріс көзқараспен қарау және оны жоққа шығару тек бір ұлттың тамырына ғана балта шабу емес, дінді бұзушылық болып та табылады.

Ислам ғалымдарының бірі Имам ибн Ғабидин: «Ислам шариғатында, «әл-ғурф» (ғұрып) және «әл-ғада» (әдет) деп аталатын, адамдар арасында қалыптасқан салт пен дәстүрді айқындайтын үкімдер бар» -деген.

Ал, Имам Сархаси хазірет: «Шариғатқа қарсы келмеген әдет және ғұрыппен бекітілген нәрсе, шариғатпен бекітілгенмен тең болады!» -деген. Егер әдет-ғұрып шариғатқа қайшы келмесе, оған Ислам тыйым салмайды. Халқымызда: «Дәстүрдің озығы бар, тозығы бар» деген керемет нақыл бар. Осыған орай: ғұрыптардың барлығы дерлік әлбетте бірдей емес. Сол үшін де, оларға бір жақты қарауға әсте болмайды.

Себебі, әдет-ғұрыптардың ішінде тыйым салынатыны, сондай-ақ рұқсат етілетіні, тіпті орындалуы қажет болып табылатындары да бар. Әдет және ғұрыпқа айрықша орын бергенде, орындалатын өзіндік арнайы шарттары бар:

I. Салт-дәстүр – Құран мен Сүннет мәтіндеріне және ғалымдардың бір ауыздан келіскеніне немесе шариғатта бекітіліп қойған үкімге қарама-қайшы келмеуі тиіс. Имам Сархасидің: «Құран мен Сүннетке қарсы келген кез-келген салт есепке алынбайды», - деген сөзі бар.

II. Әдет пен ғұрып, сирек кездесетін емес, кең тараған болуы қажет. Имам Суюти: «Салт-дәстүрмен тек, егер олар кең тараған яғни қоғамдық ортада мойындалған болса ғана санасады, ал егер олар айқын болмаса, есепке алынбайды».

III. Салт-дәстүр бізге бұрынғылардан жеткен, қазіргі таңда да қолданыстағы дәстүр болуы керек. Өйткені, салт-дәстүр уақыттан-уақытқа, халықтан-халыққа ауысып келе береді.

Дініміз Ислам – адамгершілік пен парасаттылықтың, қайырымдылық пен ізгілік діні. Осынау асыл дінімізді әр саққа жүгіртіп, бұрмаламай өзінің тұнық қайнарынан үйренуге тырысқанымыз жөн. Халқымыздың ғасырлар бойы қалыптасып келген дәстүрлі дінін, әдет-ғұрпын жоққа шығарып, іріткі салушы топтар бар, олар қайдағы бір ағым, секталардың сойылын соғып жүргендер.

Ардақты Пайғамбарымыз: «Шын мұсылман – тілі мен қолынан ешкімге еш зияны тимейтін адам» – деген. Ал, бүгінде жасыратыны жоқ өзін мұсылман-намазханмын деп жүріп, ата-анасына «кәпірсің» деп тіл тигізіп, асын ішпей, өз ұлтынан жиреніп, ұлттық ғұрыпты харам деп, салт пен сүннетті қағыстырып жүрген бауырлар бар.

Мұны әлбетте олардың діни білімсіздігінен деп білгеніміз абзал. Ондайлардың көзқарасына бола Исламға шошына, үрке қарауға болмайды. Ол діннің кемшілігі емес, дінді дұрыс түсіне білмеген, оны даналықпен өміріне ендіре алмаған, дін мен дәстүрді хикметпен қабыстыра түсінбегендердің өз кінәсі.

Дін атын жамылған ағымдар елімізде көп. Осынау ағым, секталардың ешқайсысы дұрыс емес, бұрыс екендігі айтылып та, жазылып та жатыр. Бірақ өкінішке орай, біздің қаракөз бауырларымыз әлі де болса солардың еліткеніне еріп, желіктеріне желігіп, шырмауынан шыға алмауда. Өз құндылығымызды өзіміз қадірлей білмегеннен, кім болса соның соңынан еріп, жетегінде еріп, жүре береміз. Сондықтан ұлттық қасиетімізді де бағалай білгеніміз жөн.

Қадірлі ағайын! Барша мұсылман бауырлар! Біз ұстанатын мұсылмандық бабаларымыздан бері шариғатқа сай қалыптасқан ұлттық дәстүрімізге нұқсан келтірілмеуі тиіс. Мұсылман болу үшін тек мұсылмандық сауатты ғана болу жеткіліксіз. Біз жан-жақты білімді де мәдениетті болып, «Өз асылымызды құндап, өзгенің қаңсығына қызықпай, ұлттық ар-ұжданды» болуымыз қажет.

Бүгінде Мәңгілік Ел боламыз деп жатырмыз. Оның бірден-бір жолы – «Бірлігі бар елдің, берекелі тірлігі бар» -демекші ел ішінде тыныштық пен тұрақтылық, ынтымақ пен бірлікті нығайту. Тұрақтылық пен тыныштық бар жерде ғана өсіп-өркендеу, ертеңгі күнге деген үкілі үміт болатыны айқын.

Сонымен қатар ұлттық асыл құндылықтарымызды дәріптей отырып, оны паш ету. «Уықты басқұр сақтайды, ұлтты дәстүр сақтайды» - дегендей, ата-бабамыздан бері жалғасып келе жатқан дәстүрлі дініміз бен әдет-ғұрпымызды қадірлеп, құрметтей білуіміз керек.

Осындай асыл құндылықтарымызды дұрыс сақтай алсақ қана елдігімізді сақтай аламыз. Сонда ғана егемен еліміз бар деп мақтана аламыз. Мәңгілік Ел тек осындай өзіндік қадірімен ғана мәңгілік болмақ деп ойлаймын.

Бектұрсын Уәлиев,
Арқалық қалалық «Мухтасиб Әлмұхаммед»
мешітінің имамы
Қостанай облысы.