Выражение اتق الله переводится как «бойтесь Аллаха», то есть человек должен быть «богобоязненным перед Аллахом». Такуа является одной из важнейших понятий, найденных в Коране и Сунне. Мубаракфури (рахимахуллах) назвал ее основой религии. [1]

В многочисленных хадисах Пророк (да благословит его Аллах и приветствует) советует мусульманам быть богобоязненными. Даже тогда, когда он посылал армии, он призывал их в первую очередь бояться Аллаха. Поистине, это является приказом Аллаха Субханаху уа Таъаля для всех Пророков (мир им).

Всевышний Аллах говорит:

وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۗ وَلَقَدْ وَصَّيْنَا الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَإِيَّاكُمْ أَنِ اتَّقُوا اللَّهَ ۚ وَإِنْ تَكْفُرُوا فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۚ وَكَانَ اللَّهُ غَنِيًّا حَمِيدًا

«Аллаху принадлежит то, что на небесах, и то, что на земле. Мы заповедали тем, кому было даровано Писание до вас, а также вам, чтобы вы боялись Аллаха. Если вы не уверуете, то ведь Аллаху принадлежит то, что на небесах, и то, что на земле. Аллах — Богатый, Достохвальный» (Сура ан-Ниса, 4:131)

Имам Газали (рахимахуллах) вот так комментирует этот аят:

«Разве не Аллаху больше всего известно, что лучше для человека? Разве Он не самый искренний советник, милостивейший и самый сострадательный, чем кто-либо? Если бы была какая-либо лучшая черта, более объемлющая в великодушии, великая в награде, важная для поклонения, более важная в сущности, чем такуа, то Аллах приказал бы людям другую черту характера. Аллах советует по своей Мудрости и всеобъемлющему Милосердию своим самым близким рабам именно такуа.

Когда Он призывает к богобоязненности своих предыдущих рабов и тех, кто был после них, и отмечает именно такуа, мы можем понять, что это - конечная цель, после которой нет другой цели. Аллах объединил вместе все советы, направления, руководства, инструкции, обучения и исправления в этом одном совете, по мере Его безграничной Мудрости и Милости. И вы также знаете тот факт, что такуа сочетает в себе все блага этой и следующей жизни, и благодаря ей человек может попасть в высшие сады Рая». [2]

Кроме того, во многих местах в Коране цитируются слова Пророков, мир им, которые призывали свой народ быть богобоязненными перед Аллахом, это самые искренние призывы, которые только могут быть. Таковы примеры Лута, Мусы, Салиха и других, мир им всем.

Например, Аллах говорит про Нуха (мир ему):

كَذَّبَتْ قَوْمُ نُوحٍ الْمُرْسَلِينَ

إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ

«Народ Нуха (Ноя) счел лжецами посланников. Вот их брат Нух (Ной) сказал им: «Неужели вы не устрашитесь?» (Сура аш-Шуара  26: 105-106)

Лексическое значение такуа поможет дать полную картину этой важной концепции. В словаре Лейна, он дает следующие определения этого слова:

«Он чрезвычайно или необычно оберегает и охраняет себя. Простым языком - он чрезвычайно защищает, оберегает себя от греха, ошибок и оплошностей… Такое имеет место, если человек  благочестив и осторожен в религиозных обязанностях». [3]

Следовательно, суть богобоязненности - ставить барьер или оберегать себя от того, что вызывает страх. Форма этого слова была использована в лингвистическом смысле в Сахих Муслиме. Аль-Бараа (радыйАллаху ъанху) описывал битву при Хунайне, в которой многие мусульмане бежали, но Пророк, да благословит его Аллах и приветствует, не бежал. В хадисе он добавляет: «Клянусь Аллахом, когда битва становилась жаркой, мы искали барьер или защиту (наттаки) у Пророка, да благословит его Аллах и приветствует. И храбрый среди нас был тот, кто сражался рядом с ним, то есть рядом с Пророком, да благословит его Аллах и приветствует».

То есть, они использовали Пророка да благословит его Аллах и приветствует, между собой и врагами, чтобы защитить себя от врагов, благодаря мужеству и отваге Пророка, да благословит его Аллах и приветствует.

Как мы отметили выше, слово такуа также сопровождается с именем Аллаха (богобоязненность к Аллаху). Это то, о чем говорится в многочисленных хадисах и аятах Курана (таких как Маида 96, и Хашр 18). Так же по смыслу это означает, что нужно бояться или защищать себя от гнева и наказания Аллаха. Это может быть достигнуто только благодаря повиновению Ему. Это минимальный аспект такуа. [4]

Кроме того, если кто-то сохраняет дистанцию между собой и ослушанием Аллаха, он выполнит то, что в действительности подразумевает понятие «такуа». Абу Дарда (радый Аллаху ъанху) и аль-Хасан (рахимаху Аллах) писали, что люди богобоязненности оставляют даже дозволенное из страха что в них может быть что-то опасное. Эти сомнительные или дозволенные действия и есть тот барьер, которые они поставили между собой и неповиновением.

Иногда слово «такуа» следует с местом наказания Аллаха, как Ад, или же со временем наказания Аллаха, - с Судным Днем. Значение остается таким же: Человек должен защитить себя от вреда, связанного с этим временем или местом.

Вот два примера из Священного Куръана, [5]

وَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِين

«Бойтесь Огня, который уготован неверующим» (Куран, 3:131)

وَاتَّقُوا يَوْمًا لَا تَجْزِي نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَيْئًا وَلَا يُقْبَلُ مِنْهَا شَفَاعَةٌ وَلَا يُؤْخَذُ مِنْهَا عَدْلٌ وَلَا هُمْ يُنْصَرُونَ

«Страшитесь того дня, когда ни один человек не принесет пользы другому и когда не будет принято заступничество, когда нельзя будет откупиться и когда им не будет оказана поддержка» (Куран, 2:48)

Продолжение следует..

Примечания:

[1] Аль-Мубаракфури (рахимахуллах), «Тухфа», том 6, стр.122.  Можно отметить акцент в Шариате на концепцию «защиты» и «охраны», то есть «защиты от ширка, зла, греха и так далее».  Джаъфар Шейх Идрис объясняет эту концепцию, заявляя что истинная природа человека (фитра) зовет повиноваться   Аллаху. Это качество нуждается в защите и охране от заблуждения, и в конце концов оно приведет в Рай. Именно по этой причине делается акцент на охрану, защиту и такуа.  (Джаъфар Шейх Идрис, Личное интервью, Farfax, VA, @ Feb. 1996).

[2] Ахмад Фарид, «ат-Такуа»: аль-Гайа аль-Маншууда уа д-Дура аль-Мафкуда (Эр-Рияд: Дар ас-Самиъ ", 1993), 18 стр.

[3] Лейн, Том. 2, 3059 стр.

[4] Аль-Багави (рахимахуллах) пишет: «Это когда  богобоязненный человек  ставит осуществление приказов Аллаха и избежание того, что Он запретил, барьером между собой и наказанием». Аль-Хуссейн аль-Багави, Тафсир аль-Багави: Маъалим ат-Танзиль (Рияд: Дар Тайба1409 A.H), Том 1, 60 стр.

[5] Шейх Джамалу д-Дин Зарабузу,  Комментарий к книге Сорок хадисов Имама Навави, Том1, 575-578 стр.

_________________

Перевод с английского языка Azan.kz

Muftisays.com

Ислам, ставший религией подавляющего большинства  на Аравийском полуострове и после смерти пророка, да благословит его Аллах и приветствует, во времена правления праведных халифов продолжал  распространяться через торговлю, образование, проповедь в близлежащих странах.

Ближайшим соседом халифата была Восточноримская или Византийская империя, под властью которой находились Египет, Малая Азия и территория нынешних Сирии, Ливана и Палестины. Византийский император Ираклий рассматривал мусульман как опасную угрозу, появившуюся неожиданно из аравийских песков.

Во времена халифа Умара ибн аль-Хаттаба, да будет доволен им Аллах,  мусульмане начали постепенно продвигаться на территорию, подконтрольную византийцам. Сначала это продвижение сопровождалось небольшими по масштабу военными столкновениями, но постепенно многие города стали переходить под власть мусульман. Это стало особенно заметно после 635 года когда мусульмане заняли Дамаск – один из лучших городов Византийской империи в Малой Азии.

Император Ираклий понял, что этой новой силе необходимо дать отпор и собрал армию численностью в 50 тысяч человек с целью изгнать мусульман с территорий, подчинявшихся власти Византии. Значительно уступавшие византийцам в силе мусульмане покинули Дамаск и отступили к реке Ярмук, к северо-востоку от Иерусалима.

В битве при Ярмуке  в 15 году Хиджры мусульмане сражались за свое существование и их победа означала, что ислам выжил, победил и получил шанс распространяться дальше на значительные территории.

По мнению историков мусульмане одержали победу потому что были объединены общей религиозной идеей и этнически однородными в своей массе в отличие от войск византийцев, которые состояли из представителей разных народов и которыми командовали разные командиры. В этой битве ими командовал знаменитый Халид ибн аль-Валид и, хотя численность мусульманской армии была в два раза меньше чем византийской, его полководческое искусство оказалось и в этот раз на высоте.

На второй день битвы все еще не ясно было, на чью сторону склоняется победа, хотя обе стороны понесли значительные потери. Византийцы атаковали правый фланг армии мусульман, две атаки были отбиты, однако  после третьей мусульмане стали отступать к своему лагерю. Но здесь их встретили их собственные жены, которые призывая их держать позицию, кидали в них камни и ударяли кольями от палаток. Это привело отступавших в чувство, и они стали обороняться. Подоспевшая кавалерия отбросила византийцев на исходную позицию.

Пятый день сражения обе армии использовали для перегруппировки и отдыха. На шестой день Халид ибн-Валид наконец почувствовал, что приближается победа.  Он начал всеобщую атаку, концентрируя силы на левом фланге византийцев, который уже был ослаблен и отрезан от своего лагеря и сокрушив его вышла им в тыл. Утомленная многодневным сражением, византийская армия бросилась в паническое бегство в густой пыли в предвечернее время.

После победы при Ярмуке мусульмане продолжили свое движение в Палестину и Египет. Битва при Ярмуке стала решающей для распространения ислама в Сирии.

Мусульмане под командой Амра ибн аль-Аса осадили Иерусалим. После 4 месяцев осады город согласился сдаться на условии если сдачу примет сам халиф Умар, да будет доволен им Аллах.

Халиф заключил с жителями Иерусалима договор,  по которому он гарантировал жителям города неприкосновенность «им самим, их состояниям, их церквам и их крестам, их больным и здоровым и всей их общине».

После подписания договора  Умар приехал  в  Иерусалим. К нему явились с изъявлением покорности патриарх Софроний I и комендант города. На следующий день  Умар вступил в город.

К 638 году весь сиро-ливано-палестинский географический ареал был под властью мусульман.

Знаменитый Халид ибн-аль-Валид  умер в 642 году  и был похоронен на сирийской земле в городе Хомс, где над местом его захоронения была возведена мечеть.

В 661 году Дамаск стал столицей арабского халифата, где правила династия Омейядов.

С тех пор история Сирии была неразрывно связана с исламом, хотя на ее землях продолжало проживать значительное число христиан и располагаются различные христианские святыни.

Ильдар Мухамеджанов

Верховный муфтий Саудовской Аравии предложил мусульманской молодежи не отвечать на призывы к джихаду, сообщило в четверг агентство «Франс-пресс» со ссылкой на официальные СМИ королевства, передает Ислам для всех.

«Молодые люди не должны идти на поводу у призывов к джихаду... основанных на искаженных принципах», − заявил верховный муфтий Абдулазиз Аль аль-Шейх (AbdulazizAlal-Sheikh).

Он назвал «большой бедой» тот факт, что саудовскую молодежь используют как «топливо для крамолы» и соблазняют участием в боевых действиях под предлогом джихада.

Те, кто ставит под угрозу жизнь молодых саудовцев, «не подчиняются Аллаху и совершают грех», передает слова аль-Шейха Al-Shorfa.com.

Недавно муфтий охарактеризовал «Аль-Каиду» и движение «Исламское государство Ирака и Леванта» (ISIL) как «первых врагов ислама».

Тақлидты түсіну

1. Тақлид термині не мағына береді және муқаллид деген кім?

Тақлид термині мужтахидтің пікірін Ислам құқығына қатысты (фиқһ) сұрақта ешқандай дәлел іздеместен сол мужтахидтің сөздері шариғат заңдарына негізделген деп күмәнсіз қабылдау.

Муқаллид – ол, ижтихад жасауға шамасы мен білімі жетпегендіктен мужтахидке тақлид жасаушы.

2. Ижтихад деген не және мужтахид деген кім?

Ижтихад – бұл шариғаттың төрт негізінен: Құран, Сүннет, ижмаъ (ғалымдардың бірауыздан келісуі) және қияс (Құран мен Сүннеттің айқын дәлеліне сүйене отырып шешім қабылдау)шешім шығару.

Мужтахид – бұл ижтихад тәсілдерін пайдалана алатын білімі бар ғалым.

3. Тақлидты тәжірибедегі мысалмен түсіндіріп беріңіздерші?

Әрбір ғылым саласында тақлид шарты жатыр, яғни беделді қызметкердің пікірін шүбә келтірместен қабылдау. Мысалға, медицинаны меңгеріп жатқан адам өзінің білім дәрежесі жоғары деңгейге көтерілгенше ешбір маманның ойына қарсы келместен барлығын қабылдайды. Бұл салада білімі жоқ адам немесе әлі білімі жетілмеген адам медицина саласында ешқандай да шешім қабылдай алмайды. Тіпті заңгерлік білімі бар болса да. Сондықтан да білікті заңгер болсын, мықты инженер болсын барлығы да медицина саласында тек қарапайым муқаллид бола алады.

4. Ғалымның мужтахид дәрежесіне жеткенін қалай анықтайды?

Ғалым Шариғаттың төрт негізін: Құран, Сүннет, Ижмаъ және қиясты түсінуде ең жоғары дәрежеге қол жеткізген кезде, сондай- ақ өзге де қосымша рухани жетілу жолындағы ғылым саласын меңгерген кезде ғана ол ғалымды мужтахид деп атауға болады. Бұл ғалымдардың мына сөздерімен қуатталады:

a) Имам әш-Шафиғи (ол кісіге Алла разы болсын) былай дейді: «Исламда Алланың кітабын білетін, күші жойылған, қайсысы жоюшы (насых және мансух) аяттарды білетін, мағынасы ашық және жабық (мухкам және муташабих) аттарды білетін, олардың тәпсірін білетін, қай аят Мәдинада, қай аят Меккеде түскенін білетін және олардың түсу себебін білетін адамнан басқа адамның пәтуа беруге құқығы жоқ. Сонымен қатар, ол адам Пайғамбарымыздың (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) хадистерін білуі керек. Қай хадистердің күші жойылған, ал қайсысы жоюшы деген секілді Құран аяттарын білгендей Пайғамбарымыздың (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) хадистерін де жақсы білуі тиіс. Сондай- ақ ол адам араб тіліне қатысты әртүрлі ғылым саласын, араб поэзиясын және өзге де Шариғат пен Құранға қатысты ғылым салаларын білуі тиіс. Сонымен бірге, ол шыншыл, әділ және аз сөйлейтін әрі ортаға қойылған таластан хабары бар және де дарынды әрі қабілетті болуы шарт. Егер адамның бойында осы қасиеттер болса, ол адам ненің харам, ненің халал екендігін анықтап пәтуа бере алады. Ал кімнің бойында мұндай қасиеттер табылмаса, оның пәтуа беруге құқығы жоқ».2

Хафыз Ибн Әбдил Барримам Шафиғидың осы сөздерін жазып алып, бұл сөздер өзге де ғалымдардың сөздерімен қуатталған соң мужтахидке мынандай талаптар қосқан:

1) Мұнымен қоса ол ғалым Пайғамбарымыздың (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) өмір жолын жақсы білуі қажет.

2) Ғалым Пайғамбарымыздан (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) дін түсінігін жеткізген сахабалардың да өмірлерін мурсәл 3 және муттасыл 4хадистерді ажырата алатындай білуі қажет. Және де ол сахабалардың өмір жолы мен олардың адамгершілік қасиеттері жайлы деректерден де хабары болуы тиіс.

3) Ғалым кісі сахабалар, одан кейін келгендер секілді хадис жеткізушілердің өмірін оқытатын ғылым саласын сенімді рауидан күмәнді рауиды ажырата алатын дәрежеде жақсы меңгерген болуы тиіс.5

Ескерту :

Имам Жәләлуддин әс- Суюти (4/185) өзінің Құран ілімі  жайлы жазған «Әл- Итқан» еңбегінде жоғары дәрежедегі Құран тәпсіршісі болу үшін қойылатын талаптарды келтірген. Бұл еңбекте мыналар келтіріледі:

«…Ғалымдар былай деген: Құранды тәпсірлеу – тәпсірге  қажет өзге ғылымдарды жақсы меңгерген адамдарға ғана рұқсат. Ол ғылымдар он бес түрлі:

1) Араб тілін білу. Имам Муджахид былай деген: «Аллаға және Қиямет күніне иман етпеген жанға егер ол арабтардың сөздерін жоғары дәрежеде талдай алмайтын болса, Құранға қатысты мәселеде пікір айтуға рұқсат жоқ». Ол адам тек бірнешеуін ғана біліп қоюы жеткіліксіз. Себебі, ол сөздің бірнеше мағынасы болуы мүмкін. Егер ол бірнеше мағынасын білетін болса, өзге мағыналары тұспалданады.

2) Синтаксис…

3) Морфология…

4) Этимология…

5,6,7) Семантика ғылымы, стилистика, поэтика – риторикамен тығыз байланысты, метафораны қолдануды талап ететін үш ғылым. Ғылымның бұл үш түрі Құран тәпсіршісіне өте қажетті өнер түрі- шешендік өнердің бөлімдері болып табылады. Себебі кез келген сөз әдеби тілмен жетер боса ұғынықты болары сөзсіз. Синтаксисті, тілді және Ислам құқығын (фиқһты) меңгерген кез келген адам Құранды тәпсірлей алмайтынын да ұмытпаған жөн…

8) Қырағат – Құранды әр түрлі мақамда оқу тәсілі... оның көмегімен көп мағыналы сөздер мен тіркестерден бір ғана мағына шығаруға болады.

9) Ақида – сенім негізі жайлы ғылым...

10) Усул фиқһ – Ислам құқығының негіздері  …

11) Құран аяттарының түсу себебі...

12) Күші жойылған және жоюшы аяттар...

13) Ислам құқығы (фиқһ)

14) Қысқа және мағынасы көмес аяттарды түсіндіруші хадистер.

15) Алла берген ілім. Бұл Алла Тағаланың білгенімен амал еткен адамға беретін ілімі…».

б) Тағы да бір оқиға имам Ахмад ибн Ханбалдың басынан өткен. Ол мужтахид атану үшін хадис ілімі саласында жоғары білімді екенін көрсете білді:

Бірде бір адам имам Ахмадтан сұрайды: «Егер адам 100 000 хадисті жатқа білетін болса, ол адамды Фақиһ деуге бола ма?» Имам Ахмад: «Жоқ»,- деп жауап береді. Әлгі адам тағы: «Ал егер 200 000 хадис білсе ше?» Имам тағы да: «Жоқ»,- дейді. Әлгі адам: «Ал егер 300 000 хадис білсе?» Имам тағы да: «Жоқ»,- дейді. Әлгі адам тағы да: «Ал егер 400 000 хадис білген болса ше?»,- деген кезде имам қолымен ымдап, бәлкім осы кезде ғана ол адамды фақиһ деуге болады және де ол өз бетінше пәтуа бере алуы мүмкін дегенді көрсетті. 6

Ескерту:

Осы оқиғаны еске алған соң шейх Ибн Таймия мен Ибн әл- Қайим ханбали мәзһабының үлкен ғалымы Ибн Шакилиәнің сөзін келтіреді:

«Жәми әл- Мансур мешітінің мүфтиі болып тағайындалған кезімде имам Ахмадпен болған осы оқиғаны айтып бердім. Сол кезде бір кісі маған: «Сен осындай лауазымда отырып алып, пәтуа беру үшін соншалықты хадисті де білейсің!»,- деп айқайлады. Мен оған: «Талап етілген хадистің санын білмесем де, мен осы орында отырып, 400 000 хадистен де көп хадис білген имам Ахмадтың мәзһабына сәйкес пәтуа шығарып бере аламын»,- деп жауап бердім.

Ибн Таймийә бұған былай деп пікір қалдырған: «Мүфти өзінің имам- мужтахидының пікіріне негіздей отырып пәтуа шығарған кезде, оның сенімді ілімге сүйенгені талас тудырмайды. Шын мәнінде ол имамнан жеткен пәтуаны беріп отыр, сондықтан да ақиқи ілімнен оны алып тастауға болмайды».7

в) Ижтихад жасау үшін қойылған талаптар жайлы көптеген үлкен ғалымдардың сөздері келтірілгеннен соң шейх Мұхаммад Әууәмә былай деп қосады:

«…осылардан тыс мына нәрселер талап етіледі: жақсы амалдар, құлшылықтағы табандылық, тақуалық, пайдасыз нәрселермен айналыспау, дүниені тәрк ету, жан дүниенің тазалығы және бойынан Исламның жақсы қасиеттері табылу 8. Нағыз имам осындай болуы қажет».9

Мұны нақтылау үшін шейх өзге ғалмдардан дәйексөздер мен бірнеше мысалдар келтіреді:

«Имам Мәлік былай деген: Мен Меккеге екі рет қажылыққа барғанымда Аюб әс- Сахтиәниді көрдім, алайда ол адамнан ешқандай хадис жазып алмадым. Үшінші рет қажылық сапарына барғанымда мен ол кісіні Зәм- зәм бұлағының жанында отырғанын көрдім. О кісі Пайғамбарымыздың (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) атын естісе болды жылай берді. Мен оның халін жүрегіммен сезіндім. Оның осы бір Пайғамбарға (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) деген орасан зор махаббатын көргеннен соң барып қана, ол кісіден хадис алдым.10

5. Мужтахид немен айналысады?

Бұл сұраққа жауап беру үшін шейх Мұхаммад Әууәмнің «Әдәбул Ихлитәф» еңбегінен үзінді келтіреміз. (44-46 б.):

«… бұл сұрақ бойынша усул (ислам құқығы негіздері) және фақиһ ғалымдар талас тудырмайтын сұрақтарға ғана ихжтихад жасалады деп бір ауыздан келіскен».

«Сондай-ақ дәлелдер 4 санатқа бөлінетіні баршаға белгілі, олар:

1. Сенімділігі және мазмұны талас тудырмайтын

2. Сенімділігі мен мазмұны күмәнді

3. Сенімділігіне талас жоқ, бірақ мазмұны күмәнді

4. Мазмұнында талас жоқ, сенімділігі күмәнді дәлелдер

Осыдан біз ижтихад соңғы үш санатқа жасалады деген шешім шығарамыз. Дәлелдер сенімділігі мен мазмұны жағынан да талас тудырмайтын 1- санатына келер болсақ, ол заңды түрде ижтихадтың айналасына кірмейді. Себебі ол жерде талассыз дәлелдерге сүйену барысында ешқандай пікірлердің таласы жоқ. Ибн Абидин айтқандай: «Талассыз дәлелдің сенімділігі мен мазмұнына қарама- қайшылық – күнә ғана емес, күпірлік болып табылады»

Шейх Мұхаммед Әууәма хафыз Ибн Таймия мыналарды қосқан деп айтады: «... бұған (ижтихадтты қажет етпейтін сұрақтар) Үмметтің алғашқы буындары келіскен мәселелер де кіреді. Бұл бізге ғалымдардың бір ауыздан келісуі,яғни ижмаъ ретінде белгілі. Ғалымдар ижмаътың талас тудырмайтын әрі оған қарсы шығуға болмайтын дәлелдер екендігіне бір ауыздан келіскен».

6. Мужтахидтер тек қана төртеу ме?

Жоқ, Исламның алғашқы ғасырында жүздеген мужтахидтер болған.

7. Солардың танымалдарын атап беріңізші?

Ең әйгілі мужтахидтер – Ибрахим Нахаи, Суфиян Сәури, әл-Аузаи, Әбу Саур, Исхақ ибн Рахауәйһ, Уәки ибн Жаррах, Ләйс ибн Саад және басқалар.

1. Пәтуа – Ислам шариғатына негізделіп шығарылған шешім. Пәтуа берумен белгілі ілім дәрежесі және діни түсінігі бар арнайы маман айналысады.

2. Шейх Мұхаммед Әууәмнің «Әсарул хадис әш-Шариф» еңбегін қараңыз. 178 бет

3. Мурсәл– Алла Елшісінен (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) тізбектегі Пайғамбарымыздың (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) алдындағы жеткізушісі аталмастан табиғиндер жеткізген хадисі.

4. Муттасыл – тізбегінде үзіліс болмай жеткен хадис түрі.

5. Шейх Мұхаммад Аууәмәбұл шарттарға пікір білдіреді: «Бұл мына ғылымдармен тығыз байланысты: 1) Рижәл (жеткізушілер); 2) Жарх уәтәдлил– жеткізушілерді қабылдау және тәрк ету ілімі. Бұл екі ғылымды меңгеру шариғат ілімін үйреніп жүрген жанның біраз уақытын алуы мүмкін. Шейх Мұхаммед Әууәмәнің «Әсарул хадис әш-Шариф» еңбегін қараңыз 178 бет.

6. Шейх Мұхаммед Әууәмәнің «Әсарул хадис әш-Шариф» еңбегін қараңыз 72 бет.

7. Шейх Мұхаммед Әууәмәнің «Әсарул хадис әш-Шариф» еңбегін қараңыз 72 бет.

8. Алла Тағала Лұқман сүресінің 15 аятында былай дейді: «...Маған құштар адамдардың жолына түс...» («Рух әл-Маани»)

9. Шейх Мұхаммед Әууәмәнің «Әсарул хадис әш-Шариф» еңбегін қараңыз 179 бет.

10. Шейх Мұхаммед Әууәмәнің «Әсарул хадис әш-Шариф» еңбегін қараңыз 179 бет.

Авторы: Шейх Әбу Усама Аюб ибн Мәуләна Мухаммад

Еңбек аты: Who are The Blind Followers?

____________________

Орыс тілінен аударған Azan.kz

Дарульфикр.ру